Sedef Taşı Nedir?

Sedef Taşı Nedir?

Kökeni ve Genel Özellikleri

Işığı yansıtma özelliği ile mücevher yapımında oldukça popüler olan sedef taşı oluşum şekli nedeniyle diğer doğal taşlardan biraz farklıdır. Zira sedef taşı deniz kabuklarının iç yüzeyini kaplayan parlak bir taştır ve inci ile aynı malzemeden oluşur. Birçok kültürde mutluluk ve bolluğu simgeleyen sedef taşının cilt sağlığı için faydalı olduğu düşünülür. Aynı zamanda bu değerli taşın doğal bir sakinleştirici olduğu ve stresi azalttığı yönünde de inanışlar bulunmaktadır. Genellikle beyaz pembe mor ve yeşil gibi farklı renklerde bulunan sedef taşı yumuşak ve kırılgan bir malzemedir.

Sedef Taşının Minerolojik Yapısı

İnorganik bir malzeme olan sedef taşı kalsiyum karbonattan oluşur. Aragonit ise kalsiyum karbonatın bir polimorfu olan ve sedef taşının ana bileşimini oluşturan en yaygın mineraldir. Aragonit iğne biçimli kristallerden oluşan bir mineraldir ve bu kristaller sedef taşına inci gibi bir görünüm veren düzenli bir şekilde dizilmiştir. Sedef taşında ayrıca kalsit konşiyolin ve kolajen bulunur. Kalsit sedef taşında oldukça az miktarda bulunurken aragonit kristallerinden büyük olması nedeniyle sedefe pürüzlü bir görünüm verir. Konşiyolin yumuşakçalarda bulunan bir proteindir ve sedef taşına rengini verir. Yine bir protein olan kolajen ise sedef taşına esneklik kazandırır böylece çok kırılgan olmasının önüne geçer.

Doğal Ortamlarda Sedef Taşının Oluşumu

Sedef taşı denizlerde yaşayan yumuşakçalar tarafından üretilir. Yumuşakçalar suyun içinde kabuklarını yırtıcı hayvanlardan korunmak için sedef taşı üretirler. Oluşumu ise oldukça karışıktır ve birçok faktörün bir araya gelmesi sonucu elde edilir. Yumuşakçanın türü yaşam alanı yumuşakçanın beslenmesi ve suyun tatlı veya tuzlu su olması sedef taşının rengine kalınlığına ve parlaklığına etkide bulunan faktörlerdir.

Sedef Taşı Çıkarılan Başlıca Ülkeler

Sedef taşı dünyanın pek çok ülkesinde çıkarılır. Ancak en büyük sedef taşı üreticileri arasında Avustralya Filipinler Endonezya Meksika ve Amerika Birleşik Devletleri yer alır.

Sedef Taşının İşlenme Süreçleri

Sedef taşının işlenme süreci sedef taşının denizden çıkarılmasından en son olarak mücevher veya süsleme yapımında kullanılmasına kadar gerçekleştirilen birkaç adımdan meydana gelir.

1. Toplama: Sedef taşı genellikle denizden tarama ya da dalış yöntemiyle çıkarılır. Ayrıca su ürünleri yetiştirme çiftliklerinde de sedef taşı çıkarılabilir.
2. Temizleme: Deniz ve su ürünleri çiftliklerinden çıkarılan sedef taşları su, fırça kimi zaman da kimyasal solüsyonlar ile kir ve kalıntılardan temizlenir.
3. Kesme: Temizlenen sedef taşları kullanıma uygun büyüklükte kesilir. Bunun için el testeresi ve lazer kesiciler kullanılır.
4. Cilalama: Kesilen sedef taşları parlak ve pürüzsüz bir yüzeye sahip olması için cilalanır.
5. Boyama: Genellikle doğal halde tercih edilen sedef taşları eğer gerekiyorsa boyanır.
6. Delme: Kolye, küpe veya sallantılı bir obje haline getirilecekse sedef taşları bir matkap veya lazer ile delinir.
7. Kaplama: Son olarak sedef taşının sağlamlığının artması için şeffaf bir vernik veya epoksi ile üzeri kaplanır.