Fil Dişi Nedir? Tesbihte Ne Anlam İfade Eder?

Fil Dişi Nedir? Tesbihte Ne Anlam İfade Eder?

Fil dişi, estetik görünümü, nadir bulunurluğu ve yüksek fiyatları ile oldukça kıymet gören hammaddeler arasında yer alıyor. Birçok ülkede üretimi ve ticareti yasaklanan fil dişinden yapılan ürünler rağbet görürken, bu ürünler arasında fil dişi tesbihler de bulunuyor.

Sert, beyaz ve parlak bir madde olan fil dişi, gerçekten de fillerin devamlı uzayan dişlerinden elde ediliyor. Fillerin dişleri sürekli olarak uzar ve ürün elde edebilmek için bu dişlerin uç kısımları kullanılır. Ancak kontrolsüz yapılan avlanmalarda hayvanlar zarar görüyor, hayatını kaybediyor ve nesilleri tükenme tehlikesiyle karşı karşıya kalıyor.

Fil Dişi Nedir? Temel Tanım ve Kökeni

Fil dişi, genellikle fillerden elde edilen bir madde olsa da su aygırı, mamut ve gergedan gibi büyük memeli hayvanlardan da elde edilebilen bir maddedir. Sert, beyaz ve parlak yapısıyla dikkat çeker.

Tamamen doğal bir malzeme olan fil dişinin kullanımı ise çok eski çağlara dayanır. Günümüzde tesbih ve süs eşyası olarak kullanılsa da, insanlar fil dişini eski dönemlerde silah saplarında ve müzik aleti olarak da kullanmıştır.

Mısır piramitlerinden Çin İmparatorluğu’nun saraylarına kadar fil dişi önemli bir yer tutmuş, geçmişten günümüze fil dişi kıymetli bir malzeme olarak hediye olarak sunulmuştur.

Fil Dişi Malzemesinin İşlenme Süreci

Asırlar boyunca sanatçıların ve zanaatkarların ellerinde pahalı ürünlere dönüşen fil dişi malzemesinin üretim süreci de oldukça uzun ve zahmetli aşamalardan oluşur.

İlk olarak üzerindeki et ve dokulardan temizlenen fil dişi, sonrasında istenilen boyutlarda kesilir ve daha kolay işlenebilir bir hale gelmesi için suda bekletilir.

Islandıktan sonra şekil verilmeye hazır olan fil dişlerine, modeller hazırlanır ve taslaklar fil dişinin üzerine aktarılarak, üretimin bir diğer aşamasına geçilir.

Oyma ve işleme adımında bu iş için özel olarak hazırlanmış bıçaklar, kesici malzemeler ve zımparalar kullanılırken, günümüzde daha hassas çalışan elmas uçlu matkaplar da üretim sürecinde yer alıyor.

Oyma, kabartma ve yontma gibi farklı tekniklerle gerçekleştirilen fil dişini şekillendirme sürecinde elde edilen ürünler zımparalanarak yüzeylerinin pürüzsüz olması sağlanır, sonrasında ise daha parlak bir görünüm için cilalama işlemi uygulanır.

Tesbih Yapımında Fil Dişi Kullanımı

Tesbih yapımında fil dişi kullanımına oldukça nadir rastlanır, bu yüzden de piyasada yer alan ürünler oldukça pahalıdır. Bunun nedenleri arasında ise fil dişinin artık çok nadir bulunan bir hammadde olması ve tesbih yapımında normalden daha fazla zahmet ve daha zorlu bir süreç gerektirmesidir.

Fil dişi tesbihler, günlük kullanımdan çok koleksiyonerlerin özel seçkileri arasında yer alıyor. Yontma, oyma ve kabartma yöntemleri ile süslenen fil dişi tesbihler, ulaşılması zor parçalar oldukları için tüm ilgiyi de üzerine çekiyor.